Op Adem Komen

Gepubliceerd op 29 april 2016.

Op adem komen

Wat houdt op adem komen eigenlijk in? Waarschijnlijk komt de uitdrukking je bekend voor maar wat kan het voor jezelf en je cliënten, in de praktijk, betekenen?

Ademhalen

Je ademt per dag ongeveer 22.000 keer in en uit. Bij ademhaling of 'respiratie' stroomt er lucht via de neus of mondholte, door de luchtpijp naar de longen. De longen bevatten longblaasjes waar de gasuitwisseling plaats vindt, waarbij zuurstof vanuit de lucht wordt opgenomen in het bloed en koolstofdioxide wordt afgegeven aan de lucht. De zuurstofarme en koolstofdioxiderijke lucht wordt vervolgens weer uitgeademd door de neus of de mond.

De inademing gebeurt door een impuls vanuit het ademhalingscentrum in het verlengde merg van de hersenstam. De koolstofdioxideconcentratie is de prikkel waarop het ademcentrum reageert. Stijgt deze concentratie, dan wordt krachtiger geademd om de concentratie terug te brengen op het optimale niveau. De spieren die worden gebruikt bij de ademhaling zijn voornamelijk de spieren in de romp. Zij worden gebruikt bij het inademen of bij het actief uitademen. Bij het inademen zullen de spieren het volume van de borstholte zo groot mogelijk maken, zodat de longen, kunnen uitzetten. De middenrifademhaling of buikademhaling, is het vergroten van het borstholtevolume door het naar beneden trekken van het middenrif richting buik. Het is een geavanceerd en natuurlijk proces, het gaat alleen niet altijd vanzelf goed en dan spreek je van disfunctioneel ademen.

Functioneel ademen

Niet alleen is de ademhaling er voor de ventilatie van de longen, maar de ademhaling is ook betrokken bij houding en beweging, spreken, ruiken en lichaamsgevoel. Bijna alle lichamelijke en geestelijke gebeurtenissen brengen een verandering in de ademhaling met zich mee.Het definiëren van de 'juiste' ademhaling is dan ook niet mogelijk, omdat de ademhaling zich aanpast aan de situatie van het moment. Een functionele ademhaling is dan ook flexibel en hoeft niet gestuurd te worden. In een gezonde situatie is er een variabele ademhaling die kan inspelen op veranderingen.

Jan van Dixhoorn, arts en ontwikkelaar van de 'methode van Dixhoorn', vat het functioneel ademen in de volgende kenmerken samen:

• Het ademen past zich snel aan allerlei omstandigheden aan.
  
• Het feit dat ik let op het ademen levert niets negatiefs op.
  
• Aandacht voor het ademen heeft geen negatieve uitwerking.
• Het ademen krijgt de beschikking over het hele lichaam
• De adembeweging is in het hele lichaam voelbaar.
• In rust is de ademhaling ongehaast, vloeiend en geluidloos.
• De ademhaling kan goed verstuurd worden zonder dat dit het ademen verstoort.
• De ademhaling kan goed gebruikt worden om te voelen hoe het er mee is.
  

Wanneer je je aandacht richt op de ademhaling geeft dat altijd een kortdurende lichte verstoring. We noemen de ademhaling disfunctioneel wanneer de aandacht het ademen blijft verstoren.

De praktijk

Het duurt vaak even voordat mensen de stap zetten om mij te bellen voor een afspraak, ze hebben in de meeste gevallen verschillende behandelingen of therapieën ondergaan zonder al te veel (blijvend) resultaat. Het aan de slag gaan met ademtherapie en ontspanningsoefeningen bij bijvoorbeeld spanningsgerelateerde klachten is voor de meeste mensen niet altijd een logische stap.

De ontspanningsoefeningen zijn nog wel te verklaren maar wat moet je nu met die ademhaling? Een van de methodes die ik binnen mijn praktijk gebruik is de methode Van Dixhoorn. Ik maak gebruik van instructies en handgrepen die ik inzet om de overspanning, die mogelijk de oorzaak is van de klachten en symptomen, te behandelen.Bij de instructies vraag ik de cliënt zelf de oefening uit te voeren zodat deze ook thuis gedaan kan worden De handgrepen hebben als doel bepaalde bewegingen voor de cliënt mogelijk te maken of te vergroten. Alle oefeningen zijn gericht op de balans van het skelet en indirect gericht op de spieren.

Waar haal jij je inspiratie vandaan?

Een andere therapie die ik kan gebruiken is massage. Doordat ik aan de ene kant met de beweeglijkheid van het skelet bezig ben en aan de andere kant de soepelheid en doorbloeding in de spieren kan bevorderen ontstaat er een 'totaalpakket'.

BMSInfoMassage